Αθανασία Παππά
Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Εμμηνόπαυσης www.eletem.org
Επισκέπτρια Υγείας
ΑΡΘΡΟ ΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΗ ΣΤΟΝ ΕΡΓΑΣΙΑΚΟ ΧΩΡΟ
Οι άνδρες και οι γυναίκες διαφέρουν από βιολογικής άποψης και βάση των στερεότυπων της κοινωνίας διαφέρουν οι εργασίες που κάνουν, οι συνθήκες εργασίας και ο τρόπος αντιμετώπισής τους από την κοινωνία.
Οι διαφορές μεταξύ των φύλων επιδρούν στους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι άνδρες και οι γυναίκες εργαζόμενοι στην εργασία, και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο EU-OSHA ερευνά τα προβλήματα ΕΑΥ που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες στην εργασία και διοργανώνει εκστρατείες ενημέρωσης .
Σύμφωνα με μελέτη που διεξήχθη σε συνεργασία της Ελληνικής Εταιρείας Εμμηνόπαυσης με το ΑΠΘ, διαδικτυακά, σε 510 εμμηνοπαυσιακές γυναίκες, έδειξαν ότι 27,1% των γυναικών σε εμμηνόπαυση παρουσιάζει συμπτωματολογία ενδεικτική κλινικής κατάθλιψης με τις καπνίστριες και τις ανασφάλιστες γυναίκες να εμφανίζουν μεγαλύτερη πιθανότητα για κατάθλιψη κατά την εμμηνόπαυση.
Παρότι η εμμηνόπαυση αποτελεί μία φυσική εξέλιξη στη ζωή κάθε γυναίκας, για πολλές από αυτές εξελίσσεται σε μία τραυματική εμπειρία, καθώς σηματοδοτεί μεγάλες αλλαγές στο σώμα και στον ψυχισμό τους. Τα πιο συχνά συμπτώματα που αντιμετωπίζουν οι περισσότερες γυναίκες είναι οι διαταραχές στην περίοδο, οι εξάψεις και οι μεταπτώσεις στη διάθεση. ‘Άλλα συμπτώματα που αναφέρουν γυναίκες σε εμμηνόπαυση είναι: πνευματική σύγχυση, διαταραχή στη μνήμη και τη σκέψη και τη συγκέντρωση, κυκλοθυμία, αίσθημα θλίψης και κάποιες φορές κατάθλιψη, διαταραχή στον ύπνο, ελαττωμένη επιθυμία για επαφή, αλλά και ξηρότητα στον κόλπο.
Η μετάβαση στην εμμηνόπαυση αναφέρεται στα στάδια: περιεμμηνόπαυση, εμμηνόπαυση και μετεμμηνόπαυση
Περιεμμηνόπαυση
Ο χρόνος που οδηγεί στην εμμηνόπαυση, όταν οι κύκλοι και οι περίοδοι ωορρηξίας μπορεί να είναι ακανόνιστες, συνεχίζοντας μέχρι τους 12 μήνες μετά την τελική περίοδο.
Η περιεμμηνόπαυση συνήθως ξεκινά ηλικιακά για μια γυναίκα στα μέσα της δεκαετίας των 40 ετών, αν και μπορεί να ξεκινήσει και νωρίτερα και να εκτείνεται έως 12 μήνες μετά την τελική περίοδο.
Εμμηνόπαυση
Η εμμηνόπαυση συμβαίνει συνήθως μεταξύ 45 και 55 ετών, αλλά για κάποιες μπορεί να είναι νωρίτερα ή αργότερα. Το οικογενειακό ιστορικό, η χειρουργική επέμβαση αλλά και άλλες χρόνιες παθήσεις μπορεί να επηρεάσουν την ηλικία της εμμηνόπαυση . Η εμμηνόπαυση επιτυγχάνεται όταν δεν έχει υπάρξει περίοδος για 12 συνεχόμενους μήνες.
Μετά την εμμηνόπαυση
Αυτή είναι η περίοδος μετά την εμμηνόπαυση (12 συνεχόμενοι μήνες χωρίς περίοδο). Τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης μπορεί να συνεχιστούν και μπορεί να απαιτούν συνεχή υποστήριξη.
Πρόωρη εμμηνόπαυση
Όταν η εμμηνόπαυση εμφανίζεται σε ηλικία κάτω των 40 ετών, ονομάζεται πρόωρη εμμηνόπαυση ή πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια.
Το σώμα μπορεί να επηρεαστεί από την εμμηνόπαυση με πολλούς τρόπους, προκαλώντας πολλά αρνητικά συμπτώματα. Η διάρκεια και η σοβαρότητα αυτών των συμπτωμάτων ποικίλλει μεταξύ των ατόμων, με μερικούς πιθανόν να εμφανίσουν σοβαρά ή/και ενοχλητικά συμπτώματα. Ο αντίκτυπος αυτών των συμπτωμάτων στην αυτοπεποίθηση, την ψυχική υγεία και τις σχέσεις με τους άλλους, θα έχει σαφώς αντίκτυπο όχι μόνο στη ζωή τους εκτός εργασίας αλλά και στην επαγγελματική τους ζωή. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό για τους διευθυντές και τους συναδέλφους να γνωρίζουν αυτά τα συμπτώματα, ώστε να μπορούν να εκτιμήσουν πλήρως τον τρόπο με τον οποίο ορισμένοι εργαζόμενοι βιώνουν την εμμηνόπαυση και τον αντίκτυπό της στην εργασία.
Στο NHS ( Εθνικό Σύστημα Υγείας – Ηνωμένο Βασίλειο ), απασχολούνται πάνω από 1,3 εκατομμύρια άτομα και περίπου 1 εκατομμύριο από αυτά τα άτομα είναι γυναίκες. Αυτό είναι πάνω από το 75% του συνόλου του εργατικού δυναμικού. Μόνο οι γυναίκες ηλικίας μεταξύ 45 και 54 ετών αποτελούν το ένα πέμπτο του συνόλου των εργαζομένων στο NHS και έτσι έως και το ένα πέμπτο του εργατικού δυναμικού μπορεί να εμφανίζει συμπτώματα εμμηνόπαυσης.
Έξι στις 10 γυναίκες που εμφανίζουν συμπτώματα εμμηνόπαυσης λένε ότι έχει αρνητικό αντίκτυπο στην εργασία τους. Με τη σωστή υποστήριξη, οι γυναίκες δεν χρειάζεται να κάνουν παύση, να αγωνίζονται ή να εγκαταλείψουν την καριέρα τους κατά τη διάρκεια αυτής της φυσικής μετάβασης. Πολλές γυναίκες θα συνεχίσουν να υποφέρουν σιωπηλά, εκτός κι αν σπάσουν οι προκαταλήψεις και αρχίσουμε να μιλάμε ανοιχτά για την εμμηνόπαυση στο χώρο εργασίας.
Η καλή φροντίδα κατά την εμμηνόπαυση έχει τόσο άμεσες όσο και έμμεσες επιπτώσεις στη διατήρηση του εργατικού δυναμικού, την παραγωγικότητα, την παρουσία και την απουσία. Η διασφάλιση της υποστήριξης του προσωπικού που χρειάζεται είναι σημαντικό μέρος της διατήρησης έμπειρων ταλέντων και δεξιοτήτων. Η σωστή υποστήριξη θα μείωνε επίσης τον αντίκτυπο των συμπτωμάτων ενός ατόμου στην υγεία και την ευημερία του, την αποτελεσματικότητά του στην επαγγελματική προσωπική ζωή και τις σχέσεις.
NHS (www.nhs.uk)
Η Δημιουργία Κέντρων Πρόληψης και Φροντίδας για την κλιμακτήριο και την εμμηνόπαυση σε επίπεδο Πρωτοβάθμιας Περίθαλψης είναι κομβικής σημασίας για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των συνεπειών της εμμηνόπαυσης, που συχνά σηματοδοτεί την έναρξη μιας σειράς μακροχρόνιων αλλαγών.
Στόχος αυτών των κέντρων, είναι η σταδιακή βελτίωση της φυσικής κατάστασης και υγείας των προ-εμμηνοπαυσιακών και εμμηνοπαυσιακών γυναικών, η εξάλειψη δυσάρεστων συμπτωμάτων, η διαχείριση βάρους, η προφύλαξη από οστεοπόρωση, η πρόληψη γυναικολογικών καρκίνων και οι εξατομικευμένες θεραπείες.
Η φροντίδα των ανθρώπων και η υποστήριξή τους αποτελεί κρίσιμη προτεραιότητα. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι ο χώρος που εργάζονται είναι το καλύτερο δυνατό μέρος για εργασία όπου οι άνθρωποι μπορούν να εκπληρώσουν τις δυνατότητές τους. Ένα Πρόγραμμα Βελτίωσης των γυναικών κατά την περίοδο της Εμμηνόπαυσης μπορεί να αποτελέσει έναν βασικό πυλώνα για ενημέρωση, εκπαίδευση και νέες δράσεις με στόχο την ευημερία των γυναικών. Θα βοηθήσει να κατανοήσουν περισσότερα σχετικά με την εμμηνόπαυση, πώς μπορούν να υποστηρίξουν τους συναδέλφους τους στην εργασία και όσους αντιμετωπίζουν συμπτώματα εμμηνόπαυσης και να τους υποστηρίξει να εξετάσουν τυχόν εύλογες προσαρμογές που μπορεί να θέλουν για την υποστήριξη συναδέλφων που αντιμετωπίζουν συμπτώματα εμμηνόπαυσης.