Φρειδερίκη Πουτογλίδου, MD, MSc, PhD
Ορθοπαιδικός Χειρουργός
Cambridge University Hospitals NHS Foundation Trust
E-mail: friderikip@yahoo.gr
τηλ: +306980120137, +447503607900
Η οστεοπόρωση είναι μία χρόνια πάθηση των οστών που χαρακτηρίζεται από σταδιακή μείωση της πυκνότητας αλλά και διαταραχή της ποιότητας των οστών, που εν τέλει οδηγεί σε αυξημένο κίνδυνο κατάγματος. Η οστεοπόρωση αφορά σε μεγάλο βαθμό γυναίκες κατά την περίοδο της εμμηνόπαυσης, προδιαθέτοντας τους έτσι σε κατάγματα σε περιοχές όπως το ισχίο, η σπονδυλική στήλη και ο καρπός. Παρά τη μεγάλη συχνότητα της πάθησης υπάρχουν πάρα πολλοί μύθοι γύρω από την αυτήν.
Γαλακτομικά και οστεοπόρωση
Υπάρχει γενικά η λανθασμένη εντύπωση πως αν μία μετεμμηνοπαυσιακή γυναίκα αυξήσει την κατανάλωση γαλακτομικών προϊόντων, θα βελτιώσει την οστική της πυκνότητα. Πρόσφατες μελέτες αποδεικνύουν πως δεν υπάρχει τέτοια συσχέτιση. Αυτό που πρέπει να γίνει σαφές είναι ότι κάθε γυναίκα θα φτάσει στην μέγιστη οστική της πυκνότητα στα 25 με 30 της χρόνια και έπειτα θα αρχίσει μία σταδιακή μείωση, η οποία θα γίνει ιδιαίτερα έντονη μετά την εμμηνόπαυση. Η επίτευξη μίας υψηλής οστικής πυκνότητας στην νεαρή ηλικία θα αποτρέψει ως ένα βαθμό, ενδεχομένως, την εμφάνιση οστεοπόρωσης. Προτείνεται, λοιπόν, η κατανάλωση γαλακτομικών προϊόντων στις νεαρές ηλικίες, η κατανάλωση τους όμως μετά την εμμηνόπαυση δεν φαίνεται να παίζει κάποιο προστατευτικό ρόλο.
Πόνος και οστεοπόρωση
Ένας ακόμη μύθος είναι πως η οστεοπόρωση προκαλεί πόνο, όπως πόνο στις αρθρώσεις και στα οστά. Στην πραγματικότητα, η οστεοπόρωση είναι μία σιωπηλή πάθηση, χωρίς, συνήθως, κανένα απολύτως σύμπτωμα εκτός από την εμφάνιση κατάγματος. Δεν πρέπει, λοιπόν, η οστεοπόρωση να συγχέεται με άλλες παθήσεις, όπως η οστεοαρθρίτιδα, οι οποίες πράγματι προκαλούν πόνο.
Ηλικία και μέτρηση οστικής πυκνότητας
Πολλές γυναίκες πιστεύουν πως έχει νόημα να ξεκινήσουν να κάνουν μέτρηση της οστικής τους πυκνότητας (DEXA) σε νεαρή ηλικία ώστε να προλάβουν την πάθηση. Ωστόσο, μία γυναίκα χωρίς συνοδές παθήσεις ή χρόνια λήψη συγκεκριμένων φαρμάκων δεν έχει νόημα να ξεκινήσει τη μέτρηση της οστικής της πυκνότητας πριν την εμμηνόπαυση. Για την ακρίβεια προτείνεται πρώτη μέτρηση για κάθε γυναίκα ένα χρόνο μετά την εμμηνόπαυση.
Μέτρηση οστικής πυκνότητας στο ισχίο ή στην σπονδυλική στήλη;
Μεγάλη σύγχυση δημιουργείται συχνά σε μια γυναίκα όταν πηγαίνει για την μέτρηση της οστικής της πυκνότητας και τίθεται το ερώτημα αν η μέτρηση πρέπει να γίνει στο ισχίο της ή στη σπονδυλική της στήλη. Ιδανικά, η οστική πυκνότητα θα πρέπει να μετράται και στις δύο περιοχές. Αν δεν υπάρχει η δυνατότητα, λόγω εργαστηρίου ή ασφαλιστικού φορέα και πρέπει αναγκαστικά να γίνει σε μία περιοχή, πρέπει να έχουμε υπόψιν ότι η μέτρηση οστικής πυκνότητας σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας στη σπονδυλική στήλη μπορεί να μη δώσει τόσο αξιόπιστα αποτελέσματα λόγω της ύπαρξης οστεοαρθριτικών αλλοιώσεων.
Ασβέστιο και γαστρεντερικές διαταραχές
Πολλές γυναίκες με οστεοπόρωση (ή και οστεοπενία) λαμβάνουν συμπληρώματα ασβεστίου. Δυστυχώς, τα συμπληρώματα ασβεστίου, προκαλούν συχνά γαστρεντερικές διαταραχές, κάτι που οδηγεί αρκετές γυναίκες στο να τα εγκαταλείπουν. Προτείνεται, λοιπόν, η λήψη του ασβεστίου να ακολουθείται από 30 τουλάχιστον λεπτά στα οποία ο ασθενής δεν ξαπλώνει, ώστε να μειωθεί έτσι η γαστρεντερική συμπτωματολογία.
Οστεοπόρωση και άσκηση
Θα κλείσουμε, λοιπόν, αυτό το άρθρο με μια αλήθεια για την οστεοπόρωση. Η άσκηση βοηθά στην πρόληψη της οστεοπόρωσης. Ότι παύουμε να το χρησιμοποιούμε, αρχικά αδυνατίζει και στο τέλος παύει να λειτουργεί. Το ίδιο ισχύει και για τα οστά μας. Η υγεία των οστών είναι άμεσα συνδεδεμένη με την άσκηση. Κάθε γυναίκα θα πρέπει να βάλει την άσκηση στη ζωή της αν θέλει να μειώσει την πιθανότητα εμφάνισης οστεοπόρωσης.