H μνήμη των γυναικών αλλάζει κατά την εμμηνόπαυση
Εγκεφαλική Σύγχυση και Δυσκολίες μνήμης
Αυτό είναι το βασικό μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας για την Εμμηνόπαυση από την International Menopause Society και την Ελληνική Εταιρεία Εμμηνόπαυσης (ΕΛΕΤΕΜ).
Μελέτες διαπιστώνουν ότι η μνήμη των γυναικών στην πραγματικότητα αλλάζει κατά την εμμηνόπαυση, επομένως αυτά τα παράπονα είναι αληθινά – δεν είναι στη φαντασία των γυναικών. Η εγκεφαλική σύγχυση είναι φυσιολογική και κοινή στη μέση ηλικία. Αυτά τα ενοχλητικά προβλήματα μπορούν να επηρεάσουν την ποιότητα της ζωής των γυναικών. Ωστόσο, είναι συνήθως αρκετά ήπια και θα βελτιωθούν μετά την εμμηνόπαυση4.
«Η άνοια στη μέση ηλικία είναι πολύ σπάνια, επομένως οι γυναίκες πρέπει να καθησυχάζονται ότι τα προβλήματα μνήμης στην περιεμμηνόπαυση είναι πολύ συνηθισμένα και ότι συνήθως βελτιώνονται με την πάροδο του χρόνου», τονίζει η κα Καίτη Αντωνοπούλου, ταμίας και υπεύθυνη επικοινωνίας της Ελληνικής Εταιρείας Εμμηνόπαυσης.
Η εγκεφαλική σύγχυση στην εμμηνόπαυση είναι μια ομάδα συμπτωμάτων που εμφανίζεται κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης, συμπεριλαμβανομένης της δυσκολίας στην ανάμνηση λέξεων και αριθμών, διαταραχών στην καθημερινή ζωή (λανθασμένη τοποθέτηση αντικειμένων όπως τα κλειδιά), δυσκολία συγκέντρωσης (απουσία, χάνοντας μια σειρά από σκέψεις, αποσπάται πιο εύκολα η προσοχή), δυσκολία εναλλαγής μεταξύ εργασιών, ξεχνάς τον λόγο για να κάνεις κάτι (όπως γιατί μπήκες σε ένα δωμάτιο) και ξεχνάς ραντεβού και εκδηλώσεις.
Αυτά τα παράπονα μνήμης μπορεί να οφείλονται σε αύξηση ήκαι πτώση των επιπέδων των ορμονών, ιδιαίτερα των οιστρογόνων, και σε ορισμένα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, όπως οι εξάψεις, και οι διαταραχές του ύπνου καθώς και οι αλλαγές διάθεσης. Εάν έχετε μέτριες έως σοβαρές εξάψεις, ιδιαίτερα τη νύχτα, μπορεί να διαπιστώσετε ότι η μνήμη σας επηρεάζεται6,7 επισημαίνει η κα Αθανασία Παππά, Επισκέπτρια Υγείας και Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Εμμηνόπαυσης.
Οι γυναίκες ανησυχούν συχνά ότι αυτά τα προβλήματα μνήμης είναι ένα πρώιμο σύμπτωμα της νόσου Αλτσχάιμερ ή της άνοιας. Ωστόσο, αυτά τα συμπτώματα είναι πολύ κοινά σε γυναίκες μέσης ηλικίας και συνήθως βελτιώνονται με τον καιρό. Όλες οι γυναίκες περνούν από την εμμηνόπαυση, αλλά οι περισσότερες γυναίκες δεν θα αναπτύξουν άνοια. Η άνοια στη μέση ηλικία είναι πολύ σπάνια εκτός εάν έχετε οικογενειακό ιστορικό πρώιμης έναρξης της νόσου Αλτσχάιμερ8,9.
Η ορμονοθεραπεία κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης (MHT) είναι ένας τρόπος αντιμετώπισης των συμπτωμάτων της. Η θεραπεία των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης με ορμονοθεραπεία μπορεί να βελτιώσει την εγκεφαλική σας σύγχυση. Μπορεί να ανησυχείτε ότι εάν χρησιμοποιείτε ορμονοθεραπεία για να ανακουφίσετε τις εξάψεις, μπορεί να αυξήσετε τον κίνδυνο για άνοια. Ωστόσο, έρευνες έχουν δείξει ότι αν είστε υγιής και ξεκινήσετε την ορμονοθεραπεία σας νωρίς στην εμμηνόπαυση, φαίνεται να είναι ασφαλές για τη γνωστική λειτουργία11. Επικοινωνήστε με τον γιατρό σας, συζητήστε τις φοβίες του μαζί του. Είναι ο πλέον ειδικός για να δώσει λύση στο πρόβλημά σας διευκρινίζει η Ελληνική Εταιρεία Εμμηνόπαυσης. Επικοινωνήστε και συζητήστε το πρόβλημά σας με άλλες γυναίκες και τους ειδικούς στην Ελληνική Εταιρεία Εμμηνόπαυσης στο τηλ. 211 1828572 και στο email info@eletem.org.
Δώδεκα τρόποι για να προστατεύσετε τον εγκέφαλό σας.
- Μια υγιής καρδιά συμβαδίζει με έναν υγιή εγκέφαλο.
- Κάντε τακτικές εξετάσεις – η παχυσαρκία, η υψηλή αρτηριακή πίεση και ο διαβήτης είναι επιβλαβείς για την υγεία του εγκεφάλου 15,17.
- Παρακολουθήστε το βάρος σας με έναν υγιή Δείκτη Μάζα Σώματος 18-25 και βάλτε στόχο τη χαμηλότερη αρτηριακή σας πίεση στα 120 mm Hg18
- Μειώστε τα αμυλούχα, λιπαρά, ζαχαρούχα τρόφιμα και τρώτε πολλά φρούτα και λαχανικά. Μια θρεπτική μεσογειακή δίαιτα είναι εύκολο να ακολουθηθεί13.
- Συμμετέχετε σε τακτική σωματική δραστηριότητα – η αυξημένη καρδιαγγειακή ικανότητα μειώνει τον κίνδυνο άνοιας 19.
- Ιδρώστε με τουλάχιστον 150 λεπτά μέτριας έντασης αερόβια σωματικής δραστηριότητας την εβδομάδα.
- Ένας υγιεινός τρόπος ζωής περιλαμβάνει επαρκή ύπνο και ελαχιστοποίηση του στρες. Σταματήστε το κάπνισμα και πίνετε με μέτρο.
- Προστατέψτε το κεφάλι σας από τραυματισμό και προσπαθήστε να αποφύγετε τον παθητικό καπνό και την ατμοσφαιρική ρύπανση 14.
- Δοκιμάστε και ασκήστε τον εγκέφαλό σας μαθαίνοντας νέες δεξιότητες, διαβάζοντας και κάνοντας εθελοντισμό.
- Μείνετε συνδεδεμένοι – η κοινωνική δέσμευση μπορεί να ενισχύσει την υγεία του εγκεφάλου σας 20
- Βρείτε τρόπους να γίνετε μέρος της τοπικής σας κοινότητας και να μοιραστείτε ποιοτικό χρόνο με την οικογένεια και τους φίλους σας.
Βιβλιογραφία
- Sullivan Mitchell E, Fugate Woods N. Midlife women’s attributions about perceived memory changes: observations from the Seattle Midlife Women’s Health Study. J Womens Health Gend Based Med. 2001;10(4):351-362.
- Drogos LL, Rubin LH, Geller SE, Banuvar S, Shulman LP, Maki PM. Objective cognitive performance is related to subjective memory complaints in midlife women with moderate to severe vasomotor symptoms. Menopause. 2013;20(13):1236-1242.
- Weber M, Mapstone M. Memory complaints and memory performance in the menopausal transition. . Menopause. 2009;16(4):694-700.
- Greendale G, Karlamangla AS, Maki PM. The Menopause Transition and Cognition. JAMA Insights. 2020;323(15).
- Rettberg JR, Yao J, Brinton RD. Estrogen: A master regulator of bioenergetic systems in the brain and body. Front Neuroendocrinol. 2014;35(1):8-30.
- Maki P, Thurston R. Menopause and Brain Health: Hormonal Changes Are Only Part of the Story. Front Neurol. 2020;11(562275).
- Fogel J, Rubin L, Kilic E, Walega D, Maki P. Physiologic vasomotor symptoms are associated with verbal memory dysfunction in breast cancer survivors. Menopause. 2020;27(11):1209-1219.
- Cao Q, Tan C, Xu W, et al. The Prevalence of Dementia: A Systematic Review and Meta-Analysis. J Alzheimers Dis. 2020;73(3):1157-1166.
- Hendriks S, Peetoom K, Bakker C, et al. Global prevalence of young-onset dementia: a aystematic review and metaanalysis. JAMA Neurol. 2021;78(9):1080-1090.
- Baber R, Panay N, Fenton A. IMS Writing Group. 2016 IMS Recommendations on women’s midlife health and menopause hormone therapy. Climacteric. 2016;19(2):109-150.
- Manson J, Aragaki A, Rossouw J, et al. Menopausal hormone therapy and long-term all-cause and cause-specific mortality: the Women’s Health Initiative randomized trials. JAMA. 2017;18(10):927-938.
- Rocca W, Bower J, Maraganore D, et al. Increased risk of cognitive impairment or dementia in women who underwent oophorectomy before menopause. Neurology. 2007;69(11):1074-1083.
- Risk reduction of cognitive decline and dementia: WHO guidelines. Geneva: World Health Organization. 2019.
- Livingston G, Huntley J, Sommerlad A, et al. Dementia prevention, intervention, and care: 2020 report of the Lancet Commission. Lancet. 2020;396(10248):413-446.
- Li X, Zhang M, Xu W, et al. Midlife modifiable risk factors for dementia: a systematic review and meta-analysis of 34 prospective cohort studies. Curr Alzheimer Res. 2019;16(14):1254-1268.
- Ou Y, Tan C, Shen X, et al. Blood pressure and risks of cognitive impairment and dementia: a systematic review and meta-analysis of 209 prospective studies. Hypertension. 2020;76(1):217-225.
- Peters R, Booth A, Rockwood K, Peters J, D’Este C, Anstey K. Combining modifiable risk factors and risk of dementia: a systematic review and meta-analysis. BMJ Open. 2019;9(1).
- SPRINT MIND Investigators for the SPRINT Research Group, Williamson J, Pajewski N, et al. Effect of intensive vs standard blood pressure control on probable dementia: a randomized clinical trial. JAMA. 2018;321(6):553-561.
- Hörder H, Johansson L, Guo X, et al. Midlife cardiovascular fitness and dementia: A 44-year longitudinal population study in women. Neurology. 2018;90(15).
- Penninkilampi R, Casey A, Singh M, Brodaty H. The association between social engagement, loneliness, and risk of dementia: a systematic review and meta-analysis. J Alzheimers Dis. 2018;66(4):1619-1633.